Derby County đang đứng giữa hai mốc lịch sử đầy đối lập: một thời kỳ hỗn loạn dưới quyền của Mel Morris và quá trình phục hồi dần dần kể từ khi David Clowes tiếp quản. Trong bối cảnh Derby County vẫn là một trong những tên tuổi lớn của hệ thống EFL, việc hiểu rõ di sản tài chính, hệ quả thể thao và lộ trình ổn định là cần thiết để nhìn nhận triển vọng lâu dài của CLB.
Di sản tài chính và hệ quả thể thao dưới thời Mel Morris
Mel Morris nắm quyền điều hành Derby từ tháng 9/2015 đến tháng 7/2022. Trong gần bảy năm đó, nhà đầu tư này không ngại chi mạnh để mong đưa đội bóng trở lại Premier League: kỷ lục chuyển nhượng cho tiền đạo CH Czech Matej Vydra với phí £8m, cùng những bản hợp đồng có tên tuổi như Curtis Davies, Ashley Cole, Tom Huddlestone, Bradley Johnson, Wayne Rooney và các HLV/nhân tố như Frank Lampard.
Tuy nhiên chuỗi đầu tư đó không đi kèm với nền tảng tài chính ổn định. Sau thất bại tại play-off và nhiều biến cố, Derby rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng: Morris thừa nhận đã thua lỗ hơn £200m trong thời kỳ cầm quyền, trong đó khoảng 10% liên quan tới ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Hệ quả trực tiếp là CLB bị đưa vào administration, phải chịu 21 điểm trừ trong mùa giải (một án phạt quyết định dẫn tới việc xuống hạng), và trải nghiệm tệ nhất ở Premier League từng ghi nhận là mùa giải chỉ thu được 11 điểm – con số kỷ lục tệ hại trong lịch sử hiện đại của giải đấu.
Mel Morris từng khẳng định ông có “đóng góp tài chính trong quá trình quản trị (administration)” và bày tỏ tiếc nuối về cách sự việc kết thúc, đồng thời công kích quy trình bán CLB của EFL là “hỏng” và “cần sửa”.
Mel Morris tại Derby County, hình ảnh chụp Mel Morris trong thời gian làm chủ tịch đội bóng, nhấn mạnh các quyết định chuyển nhượng và quản trị tài chính
Phản ứng của người hâm mộ: từ kỳ vọng đến phẫn nộ
Quan điểm trong cộng đồng cổ động viên Derby được thể hiện rõ qua các phát biểu của fan pundit Shaun Woodward. Woodward mô tả hành động của Morris là “không thể tha thứ”, nhấn mạnh rằng CLB “gần như bị xoá sổ” và rằng việc Morris rút lui đã để lại một đống nợ và nguy cơ thanh lý. Những lập luận chính từ phía người hâm mộ gồm:
- Sự khác biệt giữa chi tiêu ngắn hạn để thăng hạng và trách nhiệm thanh toán nợ khi mô hình kinh doanh không bền vững.
- Việc Morris có khả năng trả các chủ nợ nhưng không làm điều đó khiến niềm tin sụp đổ.
- Mặc dù Morris tuyên bố “bankrolling” một phần chi phí trong giai đoạn quản trị, nhiều CĐV vẫn cho rằng điều đó không bù đắp được hậu quả lâu dài của chính sách tài chính trước đó.
Những lời chỉ trích này phản ánh mức độ tổn thương sâu sắc của cộng đồng cổ động viên, vốn từng được thuyết phục bởi một chuỗi đầu tư lớn nhưng cuối cùng phải chứng kiến CLB đối mặt với nguy cơ bị xoá sổ.
Ổn định và tiến trình phục hồi dưới David Clowes
David Clowes xuất hiện như một phương án cứu vãn: ông mua CLB với giá £33m và sau đó chi thêm khoảng £55m để đưa Derby ra khỏi administration. Dưới quyền sở hữu của Clowes, Derby trải qua giai đoạn tái thiết tại League One trong hai mùa, để rồi thăng hạng tự động lên Championship vào tháng 4/2024.
Ở cấp đội một, Derby trải qua thay đổi trên băng ghế huấn luyện khi John Eustace thay thế Paul Warne vào tháng 2 (không thay đổi thông tin thời điểm từ bài gốc). Mùa chuyển nhượng đầu tiên dưới thời Eustace chứng kiến hoạt động mạnh mẽ: CLB chi £7.3m cho tiền đạo người Mỹ Patrick Agyemang, cùng nhiều sự bổ sung nhằm củng cố lực lượng.
David Clowes tại Derby County, ảnh minh họa chủ sở hữu mới đang quản trị quá trình tái cấu trúc tài chính và thể thao của CLB
Về mặt kết quả, khởi đầu mùa giải gần đây của Derby khá chậm với 1 chiến thắng trong 9 trận mở màn. Tuy nhiên, có quan điểm lạc quan rằng bảng xếp hạng Championship đang cực kỳ dằng co, và điều đó tạo cơ hội cho những đội khởi đầu chậm nhưng ổn định dần tăng tốc khi mùa giải tiến triển.
Nhìn nhận thực dụng: thời gian, kiên nhẫn và nền tảng bền vững
Từ góc độ quản trị bóng đá, bài học rút ra là rõ ràng: đầu tư mạnh tay có thể mang lại tăng trưởng ngắn hạn, nhưng không bền vững nếu không đi kèm kiểm soát rủi ro tài chính và lộ trình vận hành rõ ràng. Derby dưới thời Clowes đang theo đuổi phương án ổn định hơn — tái cấu trúc nợ, đầu tư có tính toán vào đội hình và cơ sở vật chất — nhưng quá trình này cần thời gian để chuyển hoá thành thành tích trên sân.
Tình trạng congested của Championship mang tới cả rủi ro lẫn cơ hội: một mạch phong độ ổn định có thể giúp đội bóng vươn lên giữa một bảng điểm sít sao, nhưng ngược lại, sai lầm quản trị hoặc nhân sự có thể kéo Derby phảivật lộn trở lại.
Kết luận ngắn gọn: quá trình phục hồi của Derby County là khả thi nhưng không dễ dàng — lịch sử dưới thời Mel Morris vẫn còn là vết thương cần được hàn gắn, và trách nhiệm của ban lãnh đạo hiện tại là chứng minh sự bền vững qua từng mùa giải.
Bạn nghĩ gì về con đường phục hồi của Derby County? Hãy để lại bình luận và theo dõi những bài phân tích tiếp theo của chúng tôi để cập nhật diễn biến ở Pride Park.